Nga`y xu+a co' mo^.t ngu+o+`i nha` gia`u, vo+. che^'t so+'m, chi? co' ddo^.c mo^.t ngu+o+`i con trai .   -Du+'a con vo^'n ngu+o+`i xa^'u ne^'t, dda^`n ddo^.n, la.i la` tay cho+i bo+`i le^u lo^?ng kho^ng chi.u ho.c ha`nh hay la`m a(n gi` ca?.   Tha^'y con kho^ng lo no^'i nghie^.p nha`, ngu+o+`i nha` gia`u ra^'t buo^`n phie^`n, bie^'t ra(`ng cu?a ca?i cu?a mi`nh se~ co' mo^.t nga`y ddo^.i no'n ra ddi ma` tho^i .   Bo+?i va^.y, o^ng mo+'i ti'nh chuye^.n kie^'m cho con mo^.t ngu+o+`i vo+. kho^n ngoan dda?m ddang, dde^? may ra no' se~ nga(n cha(.n tay cho^`ng, ba?o ve^. mo^.t pha^`n na`o co+ nghie^.p.   Nghi~ va^.y, o^ng ca^'t co^ng ddi kha('p no+i ti`m kie^'m, nhu+ng ddi dda~ nhie^`u no+i ma` va^~n chu+a tha^'y mo^.t ngu+o+`i na`o vu+`a y'.

             Mo^.t ho^m, dde^'n mo^.t vu`ng kia, nha^n mo?i cha^n, o^ng nghi? la.i mo^.t go^'c dda be^n ddu+o+`ng.   O^ng bo^~ng tha^'y o+? mo^.t ca^y ta'o ga^`n dda^'y co' mo^.t bo.n tre? ddang tranh nhau tra^?y a(n .   Mo^.t cho^'c sau, mo^.t co^ ga'i tuo^?i chu+`ng ddo^i ta'm, cu~ng dde^'n tra^?y ta'o.   O^ng mo+'i la^n la la.i ga^`n ho?i xin a(n .   Lu'c na`y, ta'o chi'n dda~ bi. bo.n ngu+o+`i tru+o+'c tra^?y he^'t, chi? co`n nhu+~ng qua? xanh, nhu+ng co^ ga'i cu~ng co^' cho.n la^'y nhu+~ng qua? u+o+ng u+o+ng ddu+a cho kha'ch.

             Tha^'y co^ ga'i to^'t bu.ng, o^ng ta nghi~ : "So+?i lo+?i, tro+`i go+?i cu?a cho, qua(n co, tro+`i go` cu?a la.i.   Chi? co' ngu+o+`i na`o to^'t bu.ng vo+'i mo.i ngu+o+`i mo+'i xu+'ng dda'ng ddu+o+.c hu+o+?ng gia`u co' sung su+o+'ng".   Bo+?i va^.y, o^ng mo+'i ti`m dde^'n nha` co^ ga'i, gia? la`m mo^.t ngu+o+`i lo+~ ddo^. ddu+o+`ng, xin nghi? tro. mo^.t to^'i.   Va` ro^`i o^ng ddu+o+.c gia ddi`nh co^ ga'i a^n ca^`n tie^'p dda~i.

             -De^? thu+? xem co^ ga'i co' kho^n ngoan kho^ng, o^ng la^n la la`m quen vo+'i na`ng.   Khi bie^'t co^ sa('p ddi cho+., o^ng ddu+a ra mo^.t quan tie^`n nho+` mua ho^. cho mi`nh "mo^.t na('m gio', mo^.t bo' lu+?a".   Co^ ga'i cha(?ng no'i cha(?ng ra(`ng, mua ve^` cho o^ng mo^.t ca'i qua.t va` mo^.t con dao dda'nh lu+?a.   Tha^'y the^', o^ng tha^`m khen ngo+.i, nhu+ng va^~n ddi.nh thu+? the^m cho bie^'t.

             Qua nga`y ho^m sau, o^ng da^.y so+'m, gio+? tay na?i ddu+a cho co^ ma^'y ba't ga.o ne^'p, nho+` na`ng tho^?i giu'p cho mi`nh mo^.t no^`i vu+`a co+m vu+`a ba'nh dde^? a(n va` ddem ddi a(n ddu+o+`ng.   Co^ ga'i kho^ng tu+` cho^'i, vo^.i la^'y ga.o ra vo .   Tru+o+'c khi cho va`o no^`i, na`ng bo+'t la.i mo^.t i't gia~ la`m bo^.t va('t ba'nh ro^`i ha^'p luo^n va`o co+m .   Khi na`ng bu+ng ra, o^ng gia` la^'y la`m vu+`a y', cho la` con ngu+o+`i ddo' ddu? ca? ddu+'c ha.nh, kho^n ngoan, dda?m ddang i't co'.   Be`n quye^'t ddi.nh tro+? ve^` su+?a soa.n le^~ ho?i cho con trai la`m vo+..

             -Du+'a con trai cu?a o^ng tu+` nga`y co' vo+. la.i ca`ng le^u lo^?ng ; ha('n thu+o+`ng bo? nha` ddi dda'nh dda`n, dda'nh ddu'm vo+'i bo.n vo^ la.i, la`m cho o^ng he^'t su+'c buo^`n.   Va` ddie^`u la`m o^ng lo la('ng nha^'t la` ha('n thi?nh thoa?ng la.i tro^.m tie^`n cu?a o^ng, khi da(m ba?y quan, khi mo^.t va`i va'c, tung va`o cuo^.c ddo? dden .   Ma(.c du` o^ng dda'nh dda^.p, ma(.c du` vo+. ha('n khuye^n lo+n, nhu+ng ha('n chu+'ng na`o va^~n ta^.t a^'y.   Da^`n da^`n o^ng buo^`n phie^`n tha`nh be^.nh.   Mo^.t ho^m, bie^'t mi`nh sa('p che^'t, o^ng go.i con da^u dde^'n be^n giu+o+`ng da(.n nho? :

             -- Na`y cha dda~ ga^`n dda^'t xa tro+`i.   Cho^`ng con la` mo^.t tha(`ng "Pha' gia chi tu+?", co+ nghie^.p na`y chi? co`n mo^.t so+'m mo^.t chie^`u ma` tho^i .   Cha ra^'t thu+o+ng con xa^'u so^'.   Tu+` la^u cha la`m a(n da`nh du.m, co' dde^? ddu+o+.c mo^.t hu~ va`ng cho^n o+? sau vu+o+`n.   Va^.y cha cho rie^ng con hu~ va`ng ddo', ddu+`ng cho cho^`ng con bie^'t.   Sau na`y cho^`ng con co' tha^.t su+. a(n na(n ha(~ng giu'p cho no' la`m la.i cuo^.c ddo+`i.

             -Du+'a con trai o^ng sau khi ngu+o+`i cha qua ddo+`i, la.i ca`ng cho+i bo+`i ma(.c su+'c.   Vo+. he^'t khuye^n lo+n dde^'n ca^`u kha^?n, ha('n cha(?ng nhu+~ng dda~ kho^ng nghe la.i co`n phu~ pha`ng vo+'i vo+..   Mo^~i la^`n thua ba.c, hai ngu+o+`i la.i ca`ng xo^ xa't.   Nhie^`u la^`n vi` vo+. ca?n tro+?, ha('n dda'nh dda^.p vo+. kho^ng tie^'c tay va` la`m nhu.c na`ng tru+o+'c ma(.t mo.i ngu+o+`i.   Mo^.t ho^m dde^? kho?i vu+o+'ng, ha('n vie^'t gia^'y cho vo+. ddi la^'y cho^`ng kha'c ro^`i dduo^?i na`ng ra kho?i cu+?a.

             Tu+` ddo', ha('n phi? chi' tung hoa`nh kho^ng mo^.t ai da'm ca?n.   Qua? nhu+ lo+`i ddoa'n cu?a bo^' ha('n, ma^'y chu.c ma^~u ruo^.ng dde^`u la^`n lu+o+.t "nu+o+'ng" va`o so`ng ba.c.   He^'t ruo^.ng vu+o+`n to+'i nha` o+?, cha(?ng bao la^u ta^'t ca? co+ nghie^.p ma^'y ddo+`i lu+u truye^`n la.i dde^`u sa.ch sa`nh sanh .   Cuo^'i cu`ng kho^ng mo^.t ddo^`ng di'nh tu'i, kho^ng mo^.t nghe^` ca^`m tay, ha('n dda`nh bo? la`ng ma.c que^ qua'n, ddi lang thang kha('p dda^`u ddu+o+`ng xo' cho+., ngu+?a tay xin a(n qua nga`y.

             La.i no'i chuye^.n ngu+o+`i dda`n ba` sau khi bi. cho^`ng dduo^?i, mo+'i ddo^?i te^n, ti`m dde^'n tra^'n tha`nh mo+? mo^.t ngo^i ha`ng nu+o+'c.   Sau i't la^u, kie^'m ddu+o+.c mo^.t so^' nho?, na`ng ba('t dda^`u buo^n ha`ng ta^'m.   So^' vo^'n cu?a na`ng nga`y mo^.t lo+'n da^`n.   Mo^.t ho^m, ga(.p hai em be' ga'i mo^` co^i ddi a(n xin, na`ng thu+o+ng ti`nh ddu+a ve^` nuo^i la`m con, coi nhu+ ruo^.t thi.t.   Cuo^.c ddo+`i da^`n da^`n no+? hoa tru+o+'c ma('t na`ng.   Trong mo^.t di.p ddi ti`m kie^'m cu?i, hai con na`ng nha(.t ddu+o+.c mo^.t khu'c go^~ mu.c, ve^` che? ra tha^'y co' ma^'y thoi va`ng.   Co' vo^'n lo+'n la.i co' ta`i kinh doanh, ne^n cha(?ng bao la^u, na`ng tro+? ne^n gia`u co', no^?i tie^'ng trong tra^'n.   Tie^`n ba.c tuo^n ve^` nhu+ nu+o+'c.   Tuy so^'ng sung su+o+'ng nhu+ng na`ng va^~n o+? mo^.t tha^n mo^.t mi`nh.   Tha^'y na`ng gia`u co', nhie^`u ke? nga^'p nghe' muo^'n "ga' nghi~a Cha^u Tra^`n", nhu+ng ngu+o+`i dda`n ba` a^'y nha^'t thie^'t tu+` cho^'i mo.i lo+`i ddu+o+`ng ma^.t.   Ma(.c du` ngu+o+`i cho^`ng ba.c be~o va` ma(.c da^`u mu+o+`i la(m na(m xa ca'ch, na`ng va^~n kho^ng que^n ddu+o+.c ti`nh xu+a nghi~a cu~.   -Da~ nhie^`u la^`n na`ng thue^ ngu+o+`i la^`n ddi ca'c cho+. bu'a pho^' phu+o+`ng do` ho?i nhu+ng tin tu+'c cu?a cho^`ng ca`ng ho?i, ca`ng ba(.t ta(m .

             Na(m a^'y, sau ma^'y tha'ng ha.n, lu'a khoai che^'t mo`n tre^n nhu+~ng ca'nh ddo^`ng nu+'t ne?.   Gia' ga.o cu+' le^n vu`n vu.t.   Ngoa`i ddu+o+`ng, ngu+o+`i ddi xin a(n ke'o tu+`ng ddoa`n.   Ngu+o+`i dda`n ba` lu'c na`y dda~ la` ba` chu? hie^.u.   Ba` xin phe'p quan tre^n cho mi`nh ddem tie^`n ga.o ra pha't cha^?n cho ke? kho'.   La`m nhu+ the^', na`ng co`n mong mo^.t khi tha^'y ye^'t thi. da'n kha('p tho^n xo'm thi` cho^`ng mi`nh ta^'t se~ la^`n mo` ve^`, ne^'u ha('n co`n so^'ng.   Y nhu+ the^' tha^.t, nga`y ba('t dda^`u pha't, na`ng dda~ tha^'y bo'ng da'ng cu?a cho^`ng ngo^`i o+? ha`ng cuo^'i ddo^.i qua^n li~nh cha^?n.   -Du'ng la` ha('n.   Tu+` nga`y ba('t dda^`u ca^`m bi. ga^.y dde^'n nay, ha('n va^~n chu+a co' ca'ch gi` dde^? so^'ng kha' ho+n va` ddo+~ he`n ha. ho+n tru+o+'c.   Ba^y gio+` nghe no'i co' pha't cha^?n, ha('n vo^.i mo` dde^'n dda^y va` ngo^`i dda^`u ha`ng ve^` phi'a ta?.   The^' nhu+ng khi pha't, nhu+~ng ngu+o+`i giu'p vie^.c cho ba` chu? hie^.u la.i ddu+o+.c le^.nh pha't tu+` phi'a hu+~u la.i.   Khi sa('p su+?a dde^'n lu+o+.t ha('n thi` bo.n ho. tu+. nhie^n no'i lo+'n :

             -- Ho^m nay dda~ he^'t ga.o, mo+`i ba` con ve^` ddo+.i dde^'n nga`y mai !

             Ha('n buo^`n bu+.c tro+? ra .   Qua nga`y sau, ha('n co^' ti`m dde^'n tha^.t so+'m, ngo^`i va`o dda^`u ha`ng be^n hu+~u.   Nhu+ng ha('n kho^ng ngo+`, nhu+~ng ngu+o+`i pha't cha^?n ho^m nay la.i ba('t dda^`u pha't tu+` phi'a be^n kia .   Lu'c sa('p pha't dde^'n ha('n thi` chu'ng la.i gio+ thu'ng kho^ng le^n :

             -- Ho^m nay the^' la` la.i he^'t ga.o.   Ba` con ha~y ddo+.i dde^'n mai .

             Ha('n tho+? than cho so^' dden ddu?i, la^`n tro+? ra ve^`.   Qua ho^m sau, la.i mo` dde^'n tha^.t so+'m.   La^`n na`y ha('n len va`o ngo^`i ddu'ng chi'nh giu+~a ddo^.i qua^n li~nh cha^?n.   Trong bu.ng ha('n nghi~ la^`n na^`y thi` kho^ng dde^? ma^'t pha^`n ddu+o+.c.   Nhu+ng dde^'n gio+` pha't, ha('n kho^ng ngo+` ngu+o+`i nha` cu?a ba` chu? hie^.u ho^m nay la.i pha't hai dda^`u pha't la.i va` cuo^'i cu`ng ngu+o+`i kho^ng ddu+o+.c gi` ca?, va^~n la.i la` ha('n.   Ba la^`n ho?ng ca? ba, ha('n ra^'t ngao nga'n, be`n dda'nh lie^`u ti`m dde^'n dinh co+ ba` chu? dde^? xin a(n .   Ga(.p hai ddu+'a con ga'i nuo^i cu?a vo+., ha('n nga? no'n ke^u van he^'t lo+`i.   O+? trong nha` ; ngu+o+`i dda`n ba` nhi`n ra bie^'t la` cho^`ng, dda~ do mu+u cu?a mi`nh ma` dde^'n dda^y, be`n sai ngu+o+`i ha^`u ra ho?i, xem ha('n co' bie^'t la`m vie^.c gi` kho^ng dde^? thue^ mu+o+.n.   Nghe ho?i the^', ha('n vo^.i tra? lo+`i :

             -- Xin o^ng ba^?m vo+'i ba` lo+'n ru? lo`ng thu+o+ng, cho to^i ddu+o+.c o+? ha^`u ba`, ru+?a ba't, que't nha`, mo.i vie^.c to^i dde^`u xin he^'t su+'c.   Chi? cho to^i a(n ba mie^'ng la` ddu? ro^`i !

             Ngu+o+`i nha` tro+? ra cho ha('n bie^'t ba` chu? nha^.n lo+`i.   Tu+` ddo', ha('n cha(m chi? la`m lu.ng, co^' la`m vu+`a lo`ng chu?.   Nhu+ng chung quy ha('n va^~n kho^ng bie^'t chu? chi'nh la` vo+. cu~ cu?a mi`nh.   Ve^` pha^`n ngu+o+`i vo+. cu~ng kho^ng he^` dde^? lo^. mo^.t ti' cho ha('n bie^'t, chi? da(.n hai con va` ngu+o+`i nha` ddo^'i dda~i tu+? te^' ma` tho^i .   Sau mo^.t tho+`i gian, tha^'y ha('n chi.u kho' la`m a(n, ngu+o+`i dda`n ba` mu+`ng la('m.   Mo^.t ho^m na`ng cho go.i ha('n le^n nha` ho?i xem co' bie^'t chu+~ nghi~a gi` kho^ng !   Ha('n dda'p :

             -- To^i lu'c nho? ddu+o+.c ddi ho.c co' bie^'t i't nhie^`u.

             -- Va^.y tu+` mai tro+? ddi, anh kho^ng ha^`u ha. nu+~a, cho anh o+? gian nha` kha'ch da.y dda'm tre? ho.c to^i se~ tra? mo^~i na(m ba mu+o+i quan .

             Nghe no'i, ha('n tu+o+?ng kho^ng co' gi` sung su+o+'ng ho+n the^' nu+~a, ca?m tha^'y lo`ng nha^n ddu+'c cu?a ba` chu? ddo^'i vo+'i mi`nh ba(`ng tro+`i ba(`ng bie^?n, vo^.i nha^.n lo+`i ngay .   Tu+` ddo', ha('n ddo'ng vai tha^`y ddo^` co^' su+'c la`m cho chu? tin ca^.y.   Nhu+ng ngu+o+`i vo+. va^~n thu+? ma~i kho^ng tho^i .

             Mo^.t la^`n, ga(.p nga`y te^'t, ba` chu? sai la^'y tie^`n ra cho ke? ha^`u ngu+o+`i ha..   Na`ng no'i :

             -- Ta cho mo^~i ngu+o+`i na(m quan, ha~y mang ddi dda'nh ba.c cho vui, ne^'u he^'t se~ cho the^m .   Tha^`y ddo^` ta cu~ng ddu+o+.c na(m quan tie^`n.   Nhu+ng trong khi mo.i ngu+o+`i ddem tie^`n nu+o+'ng va`o xo'c ddi~a, ba`i mu+o+`i, thi` tra'i la.i, ha('n mang nguye^n ve.n so^' tie^`n ddo' ve^` gu+?i cho chu?.   Ba` chu? ho?i :

             -- Ta.i sao anh kho^ng thi'ch dda'nh ba.c ?   Ha('n tra? lo+`i :

             -- Ba^?m ba`, to^i nga`y xu+a, vi` co+` ba.c ma` dde^'n no^ng no^~i na`y.   Cho ne^n ba^y gio+` buo^.c chi? co^? tay the^` ra(`ng kho^ng ddu.ng dde^'n no'.

             The^' ro^`i luo^n mie^.ng, ha('n ke^? he^'t cho chu? nghe, tu+` cuo^.c ddo+`i cu~ co' ruo^.ng nhie^`u, co' vo+. ngoan nhu+ the^' na`o, ro^`i ba'n ruo^.ng dduo^?i vo+. ra sao, cho dde^'n lang thang ddo'i ra'ch, va` nga`y nay dda~ a(n na(n ho^'i lo^~i v.v...   Ba` chu? ho?i :

             -- Anh co`n thu+o+ng vo+. nu+~a kho^ng ?   Ha('n ra^`u ri~ :

             -- To^i dda~ nhie^`u la^`n do` ti`m ma` kho^ng tha^'y.

             -- Nghe anh no'i to^i ra^'t thu+o+ng ti`nh.   Va^.y to^i cho anh na(m quan dde^? anh ddi ti`m vo+..   Ne^'u he^'t tie^`n ma` va^~n chu+a tha^'y, anh cu+' ve^` dda^y, to^i se~ cho the^m ma` ti`m cho ra .

             Ha('n mu+`ng ro+~ va^ng va^ng, da. da., mang tie^`n ddi ti`m.   Nhu+ng sau ba tha'ng tro+? ve^` vo+'i bo^. ma(.t thie^?u na~o, ha('n cho chu? bie^'t kho^ng he^` tha^'y tung ti'ch dda^u ca?, cha('c la` vo+. ha('n dda~ che^'t.

             Tu+` dda^'y, vo+. tha^'y cho^`ng chi' ti`nh, la.i co' lo`ng tu ti?nh, ne^n ra^'t mu+`ng.   Nhu+ng na`ng va^~n chu+a ra ma(.t vo^.i, chi? an u?i ha('n ha~y o+? la.i dda^y, may ra se~ co' nga`y ho^.i ngo^..

             Mo^.t ho^m, nha^n nga`y gio^~ cha cho^`ng, ba` chu? nho+` tha^`y ddo^` che'p ba`i va(n te^'.   Ha('n ta nga.c nhie^n va` bo^.i pha^`n mu+`ng ro+~ khi tha^'y ba`i vi. cu?a to^? tie^n nha` chu? chi'nh la` ba`i vi. to^? tie^n mi`nh.   La^.p tu+'c, hai vo+. cho^`ng o^m nhau kho'c lo'c.   Ro^`i sau khi cu'ng xong, ho. mo+`i la`ng xo'm va` ngu+o+`i nha` ngo^`i la.i ke^? ro~ su+. ti`nh.   Ai na^'y dde^`u cho la` mo^.t cuo^.c ta'i ngo^. hie^'m co'.

             Ve^` sau, hai vo+. cho^`ng du+.ng vo+. ga? cho^`ng cho hai con nuo^i, giao cu+?a hie^.u la.i cho chu'ng cai qua?n.   Sau dda^'y, ho. da('t nhau tro+? ve^` que^ hu+o+ng xu+a, chuo^.c la.i vu+o+`n tu+o+.c nha` cu+?a cu~.   Va` sau khi dda~ so^'ng ye^n o^?n o+? que^ nha`, vo+. mo+'i sai dda`o hu~ va`ng bo^' cho^`ng cho mi`nh nga`y xu+a le^n .   Na`ng no'i :

             -- Co' va`ng chu+a cha('c dda~ co' ha.nh phu'c.   Cho ne^n trong nhu+~ng co+n tu'ng thie^'u nha^'t, to^i va^~n kho^ng ca^`n dde^'n no'.

             No'i ddoa.n, ddem so^' va`ng a^'y cu'ng cho dde^`n chu`a dde^? bo^' thi' cho ngu+o+`i nghe`o.   Tu+` dda^'y, hai vo+. cho^`ng so^'ng vo+'i nhau dde^'n dda^`u ba.c.   Ca^u tu.c ngu+~ : "La`m trai ru+?a ba't que't nha`.   Vo+. go.i thi` 'Da. ba^?m ba` to^i dda^y !'" la` do chuye^.n na`y ma` ra .

My~ Trang