Trong giao tie^'p ha(`ng nga`y, ne^'u nhu+ co' mo^.t ngu+o+`i na`o ddo' chi.u cha^'p nha^.n cho ba.n cho+i ga'c tre^n dda^`u tre^n co^? ho. co+~ na`o cu~ng ddu+o+.c, ba?o dda?m trong mu+o+`i la^`n ga'c co+ ngon la('m ba.n chi? ga'c ddu+o+.c chi'n la^`n la` cu`ng, rie^ng la^`n thu+' mu+o+`i the^' na`o ba.n cu~ng bi. pha?n kha'ng. Thie^'t tu+o+?ng tre^n ddo+`i na`y kho^ng co' ai gan go'c dde^'n mu+'c mu+o+`i la^`n chi.u nhi.n nguye^n mu+o+`i. Nhu+ng ddo^'i vo+'i Nga thi` la.i kha'c. Cho+i vo+'i Nga, to^i co' bo^?n pha^.n pha?i cho+i ga'c le^n dda^`u co^? cho ddu? mu+o+`i la^`n, thie^'u mo^.t la^`n cu~ng kho^ng ddu+o+.c, ne^'u thie^'u Nga gia^.n ngay. Ba.n se~ tha('c ma('c Nga la` ai ma` "chi.u ngu" du+~ qua' pha?i kho^ng? Nga la` con nho? ha`ng xo'm ba.n Huye^`n, em ga'i to^i. Nga kho^ng co' anh trai, vi` su+. thie^'u tho^'n na`y ne^n Nga "me^" anh trai cu?a Huye^`n vo^ cu`ng.

             DDo^'i vo+'i Nga to^i la` mo^.t ca'i gi` quy' gia' dda^`y uy quye^`n. To^i ma(.c ti`nh ta'c oai ta'c qua'i tre^n su+. cam lo`ng vui ve? dda^`y tu+. nguye^.n cu?a Nga. To^i ddu+o+.c hie^.n hu+~u tre^n ddo+`i co^'t dde^? la`m ddie^?m tu+.a cho Nga, to^i pha?i la` mo^.t ta`ng ca^y dda^`y bo'ng ma't dde^? Nga co' cho^~ tru' tha^n. DDe^`n dda'p la.i, Nga lu'c na`o cu~ng ta.o ddu? mo.i co+ ho^.i thua^.n tie^.n dde^? ddu+o+.c to^i a(n hie^'p. Nga lu'c na`o cu~ng chi.u thie^.t tho`i, vi' du. nhu+ khi Nga co' mo^.t ca'i ba'nh cha(?ng ha.n, Nga pha^n la`m hai dde^? chia pha^`n, khi chia, lu'c na`o Nga cu~ng co^' ti`nh chia tha`nh hai nu+?a kho^ng ba(`ng nhau, nu+?a nhie^`u, nu+?a i't. To^i co' tra'ch nhie^.m pha?i cho.n nu+?a nhie^`u dde^? Nga vui lo`ng. Nga no'i ddo' la` co^ng ba(`ng, lo+'n a(n mie^'ng lo+'n nho? a(n mie^'ng nho?. To^i kho^ng co' quye^`n ddi ngu+o+.c la.i nhu+~ng gi` dda~ tro+? tha`nh ddu+o+ng nhie^n. Nga kho^ng bao gio+` dde^? y' dde^'n nhu+~ng chuye^.n le? te?, chi? ca^`n to^i chi.u ha. mi`nh cho+i vo+'i Nga la` Nga kho^ng co`n mo+ u+o+'c gi` ho+n. Chuo^~i nga`y la`m cha thie^n ha. ddo' bi. cha^'m du+'t lu'c na`o to^i cu~ng cha(?ng hay. Cuo^.c dda?o cha'nh la`m dda?o lo^.n mo.i thu+' tu+. e^m dde^`m tie^'n ha`nh tu+. dda^u, to^i kho^ng co`n nho+'. Hi`nh nhu+ ba('t dda^`u tu+` mo^.t buo^?i chie^`u na`o, con Huye^`n ddi dda^u ve^` ba('t ga(.p qua? tang to^i ddang le'n phi` phe`o ddie^'u thuo^'c la', no' la le^n:

             - Che^'t! Anh hai hu't thuo^'c em me'c ba cho xem.

             Ca'i ho.ng con em ga'i thie^.t to, to^i he^'t ho^`n xuo^'ng nu+o+'c nho?:

             - Anh dda^u co' hu't, anh chi? thu+? chu't chu't xem kho'i thuo^'c co' gi` ma` ghie^`n.

             - Thu+? co' nghi~a la` hu't ro^`i. Anh co`n nho? ma` dda~ ba`y dda(.t.

             Na(m ddo' to^i dda~ mu+o+`i la(m ra^'t ghe't ai ba?o to^i co`n nho?, nha^'t la` con Huye^`n. Ma(.c du` ddang lo so+. ca'i mie^.ng tho.c ma.ch cu?a no', to^i va^~n tro+? ma(.t tu+'c thi`:

             - Ai cho phe'p ma`y ba?o tao co`n nho?. Tao la` anh hai cu?a ma`y, anh hai muo^'n la`m gi` thi` la`m, em u't kho^ng ddu+o+.c xi'a vo^. Ma`y co' ngon, gio?i ve^` me'c ba ddi.

             So+. chu+a ddu? "ddo^" to^i ha(m the^m mo^.t ca^u:

             - Me'c ro^`i ma`y se~ bie^'t the^' na`o la` le^~ ddo^..

             - DDa~ la`m lo^~i kho^ng chi.u nha^.n co`n ba`y dda(.t ha(m do.a. DDu'ng la` ca? vu' la^'p mie^.ng em.

             Ca^u tra? lo+`i qua' ngon la`nh na`y co' cho ke.o con Huye^`n cu~ng kho^ng da'm. Va^.y thi` ai? To^i quay ra, Nga ddu+'ng o+? ngu+o+~ng cu+?a tu+. lu'c na`o. Ne^'u ba.n ddang trong co+n gia^.n du+~, My~ chu+a cha('c gi` ba.n so+. ddu+`ng no'i chi Nga, ddu'ng kho^ng? To^i cu~ng the^', ha^`m ha^`m ha^'t ba?n ma(.t le^n nghinh vo+'i na`ng lie^`n. Ca'i bo'ng ma't cu?a ta`ng ca^y to?a kho^n suo^'t ba na(m, chi? ca^`n da.i mo^.t gio+` bie^'n ngay tha`nh nhu+~ng ca`nh kha(?ng khiu dda^u co`n che phu? ddu+o+.c ai? Co' le~ kho^ng ngo+` tha^`n tu+o+.ng cu?a mi`nh la.i tho^ lo^~ nhu+ va^.y. Nga kho^ng the`m ngo' tha(?ng ma(.t to^i. La^`n dda^`u tie^n Nga cu+o+ng:

             - DDu+`ng the`m cho+i vo+'i con ngu+o+`i ngang ngu+o+.c nu+~a Huye^`n.

             To^i dda^u nga'n, du` gi` to^i cu~ng la` mo^.t tha(`ng dda`n o^ng con trai, mo^.t nam nhi chi' khi'. To^i pha?i chu+'ng to? cho Nga bie^'t la` to^i kho^ng the`m cho+i vo+'i Nga, chu+' kho^ng pha?i Nga kho^ng the`m cho+i vo+'i to^i. To^i tu+. nhu? dde^? ro^`i cuo^'i cu`ng xem ai thua cho bie^'t? Lu'c ddo' ddu+`ng ho`ng na(n ni?. Nhu+ng con nho? tha^.t la` de^~ ghe't, dda~ kho^ng the`m na(n ni? la.i co`n ca`ng nga`y ca`ng kha('ng khi't vo+'i Huye^`n nhu+ la` chu+a he^` tu+`ng quy` la.y du+o+'i cha^n to^i. Nga xem to^i nhu+ chu+a tu+`ng hie^.n hu+~u tre^n ddo+`i. Va` cu+' the^' to^i le? loi mo^.t mi`nh be^n le^` cuo^.c so^'ng cu?a Nga. Nhu+~ng bu+o+'c cha^n na`ng nhe. nha`ng nhu+ kho^ng khi' hi't tho+? ha(`ng nga`y a^m tha^`m len lo?i va`o ta^.n co~i lo`ng tu+. lu'c na`o to^i kho^ng he^` hay bie^'t. Cho dde^'n mo^.t ho^m, to^i pha't hie^.n ddu+o+.c tro`ng dden hai con ma('t Nga du+o+`ng nhu+ co' nu+o+'c long lanh ho+n, bo+` vai tro`n ho+n, ma'i to'c da`i mu+o+.t ho+n, la`n da mi.n ma`ng ho+n. Khi to^i pha't hie^.n ddu+o+.c ddie^`u ddo', thi` to^i cu~ng pha't hie^.n ddu+o+.c tri`nh ddo^. bo+i lo+ mo+ nhu+ to^i de^~ che^'t dduo^'i trong hai ca'i ma' lu'm ddo^`ng tie^`n cu?a na`ng. Hai ca'i lu'm ddo^`ng tie^`n kho^ng sa^u la('m, chi? ddu? di`m nga^.p ho^`n to^i nga^'t ngu+.

             Nhu ca^`u chie^'n tru+o+`ng a'c lie^.t. Nhu+ ta^'t ca? mo.i thanh nie^n tho+`i chie^'n trong mo^.t dda^'t nu+o+'c bi. la^m nguy, lu~ ho.c tro` lo+~ tha^`y lo+~ tho+. chua^?n bi. le^n ddu+o+`ng. Tu+. ta^m tha^n to^i cha(?ng co`n gi` vu+o+'ng ma('c tru+o+'c phu't ra ddi, ngoa`i no^~i ye^u tha^`m nho+' tro^.m chu+a di.p ba`y to? cu`ng Nga. Nga thi` cu+' nho+?n nho+, co`n to^i nu+o+'c dda~ dde^'n cha^n ma` chu+a da'm nha?y. La^`n lu+.a ma~i va^~n chu+a co' co+ ho^.i thua^.n tie^.n na`o dde^? no'i chuye^.n pha?i qua^'y vo+'i na`ng. Cho dde^'n nga`y cuo^'i cu`ng to^i mo+'i thu he^'t can dda?m ca^`m to+` gia^'y ba'o cu?a Trung ta^m 2 tuye^?n mo^. nha^.p ngu~, de.p he^'t tu+. a'i dde^? xa^m nha^.p gia cu+ na`ng mo^.t ca'ch ho+.p pha'p. Ca(n nha` ha`ng xo'm, tuo^?i tho+ to^i qua la.i bao la^`n nhu+ng sao la^`n na`y vo^ cu`ng... ho^`i ho^.p. Con Huye^`n tru+o+'c ti`nh ca?nh anh hai cu?a no' mo^.t thuo+? la`m tro+`i la`m dda^'t, gio+` lu` ddu` nhu+ con ga` ma('c mu+a to^.i nghie^.p ne^n dda~ tro+? ve^` ho^`i cha'nh. No' xu'i:

             - Anh hai co`n cho+` dde^'n lu'c na`o nu+~a. Nga`y mai anh dda~ ddi ro^`i. DDu+o+.c thi` a(n ca?, nga~ thi`... ddi luo^n. Anh pha?i la`m sa'ng to? no^.i vu. tra('ng ra tra('ng, dden ra dden chu+' dde^? nu+?a na.c nu+?a mo+~ nhu+ va^`y lo+~ mai kia mo^'t no. da^~u che^'t cu~ng cha(?ng ye^n lo`ng.

             Con em so^'t sa('ng dde^'n no^~i bu.m mie^.ng kho^ng ki.p:

             - Em xin lo^~i anh hai, em kho^ng ddi.nh tru` e?o anh dda^u.

             To^i mi?m cu+o+`i hie^`n la`nh:

             - Kho^ng sao. DDe^? con ddo' cho anh. Da^~u gi` cu~ng la` anh hai ma`.

             The^' la` anh hai hu`ng du~ng:

             - Nga na`y.

             - Co' chuye^.n gi` ddo' Toa`n?

             - Mai Toa`n pha?i ddi ro^`i.

             - DDi dda^u?

             - DDi li'nh.

             - La`m trai tho+`i ly loa.n, khi to^? quo^'c la^m nguy pha?i le^n ddu+o+`ng dda'p lo+`i so^ng nu'i la` le~ thu+o+`ng ti`nh trong thie^n ha.. Co' gi` dda^u.

             Nga ti?nh queo no'i y nhu+ ddang gia?ng ba`i co^ng da^n gia'o du.c. To^i dda^m na?n he^'t su+'c, dda~ lo+~ mang tha^n dde^'n dda^y ro^`i thi` pha?i to+'i luo^n chu+' dda^u co' the^? lu`i ddu+o+.c nu+~a.

             - Y' Toa`n kho^ng pha?i nhu+ va^.y. Y' Toa`n muo^'n no'i la` mai Toa`n dda~ ddi ro^`i. Tru+o+'c khi ra ddi Toa`n co' ddie^`u na`y muo^'n ho?i Nga.

             - DDie^`u gi` Toa`n cu+' no'i ddi.

             - Nga pha?i tra? lo+`i tha^.t lo`ng.

             - U+`!

             Theo ti`nh hi`nh na`y ca'i chuye^.n ddi hay o+? cu?a to^i kho^ng ma?y may ta'c ddo^.ng dde^'n na`ng. DDe^'n nu+o+'c na`y co`n e nga.i gi` nu+~a. To^i tru+.c kho+?i va`o va^'n dde^`:

             - Nga co' thi'ch Toa`n kho^ng?

             Na`ng tra? lo+`i co^.c lo^'c:

             - Kho^ng!

             To^i he^'t ho^`n:

             - Sao va^.y?

             - Toa`n ngoan co^' cu+'ng dda^`u, la`m lo^~i kho^ng bie^'t nha^.n.

             DDu'ng la` ghim gu't, thu` dai.

             - Chuye^.n ddo' dda~ na(m na(m ro^`i co`n gi`.

             - Ho^`i ddo' Toa`n co`n nho? kho^ng bie^'t gi` ba^y gio+` lo+'n pha?i ddo^?i kha'c chu+'.

             Thuo+? be' ddo.c tie^?u thuye^'t vie^'t ve^` nhu+~ng cuo^.c chia tay, to^i tha^'y cuo^.c chia tay na`o cu~ng bi.n ri.n. Ngu+o+`i con ga'i na`o cu~ng nu+o+'c ma('t cu~ng dda^`m ddi`a gu.c dda^`u va`o vai ngu+o+`i con trai nu+'c no+?. Lo+'n le^n cu+' tu+o+?ng ddo+`i mi`nh du` ma.t va^.n la('m cu~ng gio^'ng ddu+o+.c mo^.t pha^`n cho u+o+'t a't. DDa^u ngo+` con ngu+o+`i dde.p dde~ nhu+ na`ng trong gia^y phu't cuo^'i cu`ng tro.ng dda.i la.i qua' su+'c ta`n nha^~n vo^ ta^m. To^i nghe.n ho.ng, ca'i ba?n cha^'t kho' chu+`a na`ng vu+`a ga'n no^?i le^n. To^i quay lu+ng kho^ng mo^.t lo+`i tu+` gia~. To^i ddi nhu+ bay ra kho?i co^?ng, bo+?i vi` to^i bie^'t ne^'u na^'n na' the^m mo^.t phu't gia^y na`o nu+~a ke? ro+i nu+o+'c ma('t dde^? ta(ng the^m pha^`n u+o+'t a't chi'nh la` to^i.

             Buo^?i sa'ng ho^m sau, chie^'c xe qua^n vu. thi. tra^'n cha^'t le^n khoa?ng 20 thu+ sinh tra('ng tre?o dde.p trai. Nhi`n ba me., bo^` bi.ch cu?a tu.i no' quye^'n luye^'n nhau to^i tu?i tha^n mi`nh he^'t su+'c. To^i mong xe mau no^? ma'y dde^? ddi khua^'t ma('t no+i na`y, ca'i no+i to^i cha(?ng co`n gi` quye^'n nho+'. Khi xe ba('t dda^`u no^? ma'y, khi to^i ye^n chi' so^' pha^.n to^i dda~ ddu+o+.c an ba`i thi` co' tie^'ng cu?a mo^.t ngu+o+`i con ga'i go.i tha^'t thanh: "Anh Toa`n!" Tu+` nho? dde^'n lo+'n ngoa`i Huye^`n ra, kho^ng ngu+o+`i con ga'i na`o go.i te^n to^i co' ke`m tie^'ng anh phi'a tru+o+'c. DDa^y la` la^`n dda^`u co' ngu+o+`i thu+' hai go.i te^n to^i ke`m theo tie^'ng anh. Tie^'ng ke^u na`y to^i dda~ mong ddo+.i tu+` la^u, dda^u tu+` muo^n kie^'p. Tie^'ng ke^u nghe quen thuo^.c vo^ cu`ng. "Nga!" To^i cho^`m ngu+o+`i qua tha`nh xe, Nga ma(.c chie^'c a'o so+ mi ma`u huye^'t du., sau lu+ng la` Huye^`n. Nga ddu+a tay cho to^i na('m, hai con ma('t na`ng ddo? hoe:

             - Xin lo^~i chie^'c xe dda.p tra^.t se^n la`m em dde^'n tre^~. Toa`n co' gia^.n em kho^ng?

             DDa~ go.i ba(`ng anh la.i co`n xu+ng em nu+~a la`m sao ma` gia^.n Nga ddu+o+.c. To^i la('c dda^`u.

             - Toa`n ddu+`ng que^n em nghe.

             No^~i sung su+o+'ng a`o a.t da^ng tra`o la`m to^i no^?i da ga`. Bo^~ng nhie^n to^i muo^'n nha?y xuo^'ng xe o^m dda.i Nga va`o lo`ng, vi` to^i bie^'t dda^y chi'nh la` lu'c cha('c a(n nha^'t Nga se~ kho^ng pha?n ddo^'i ne^'u to^i ho^n a^?u na`ng tru+o+'c ma(.t dda'm ddo^ng. Chie^'c xe che^'t tie^.t, khi mong no' cha.y thi` la.i ca` ri.ch ca` tang. Khi mong no' ca` ri.ch ca` tang thi` no' la.i do+.m mi`nh muo^'n cha.y.

             - Nga co' ye^u anh kho^ng?

             Tra? lo+`i ba(`ng nhu+~ng gio.t nu+o+'c ma('t va` nhu+~ng ca'i ga^.t dda^`u:

             - Em ye^u anh tu+` ho^`i ddo' la^.n.

             - Ho^`i ddo' la` ho^`i na`o?

             - Ho^`i ddo' ddo'.

             Ho^`i ddo' ba^.n la`m cha thie^n ha. to^i na`o dde^? y' dde^'n ai. He`n gi` Nga ghim gu't ha`nh ha. to^i dai nhu+ ddi?a. To^i chu+a ki.p no'i vo+'i na`ng lo+`i a^n ha^.n muo^.n ma`ng thi` xe... chuye^?n ba'nh.

             Ne^'u li.ch su+? kho^ng co' nga`y 30 tha'ng 4 thi` chuye^.n Nga va` to^i cha(?ng co' gi` dde^? ke^?. Cu~ng chi? la` mo^.t ca^u chuye^.n gio^'ng muo^n nga`n ca^u chuye^.n ti`nh kha'c tre^n ddo+`i na`y trong tho+`i loa.n. Cha`ng la` ngu+o+`i trai chie^'n tuye^'n, na`ng ngu+o+`i ye^u be' nho? ha^.u phu+o+ng. Nhu+ng bo+?i li.ch su+? co' ca'i nga`y ddau thu+o+ng ddo' ne^n chuuye^.n ti`nh hai chu'ng to^i be? ngoa(.t ddi sang hu+o+'ng kha'c. Thay vi` la` ngu+o+`i li'nh o+? chie^'n tru+o+`ng thi` to^i la.i la` mo^.t tu` ta`n binh trong tra.i tu` cu?a nhu+~ng ngu+o+`i tha('ng tra^.n. Co`n ngu+o+`i ye^u be' nho? ha^.u phu+o+ng, to'c tai to+i ta? xo+ xa'c, ba(ng ru+`ng lo^.i suo^'i dde^? tha(m nuo^i. La^`n dda^`u tie^n ddu+o+.c ga(.p ma(.t sau sa'u na(m tro+`i bie^.t vo^ a^m ti'n, to^i bo^`i ho^`i u+o+'c gi` ddu+o+.c ca^`m tay, tha thie^'t dda(.t le^n tra'n na`ng mo^.t nu. ho^n dda^`y o+n nghi~a, nhu+ng ca(.p ma('t cu?a te^n ca'n bo^. cu+' cha(`m ha(m chie^'u tu+o+'ng tha^.t la` ma^'t li.ch su+.. Gia' to^i kho^ng he`n, to^i se~ ddu+'ng da^.y dda' ha('n mo^.t ca'i cho bo? ghe't. nhu+ng to^i bie^'t mi`nh he`n, to^i kho^ng da'm ddo^.ng thu?, to^i so+. che^'t va` to^i so+. ma^'t Nga. Nga kho'c la(.ng le~, ngu+o+`i hu`ng cu?a na`ng a'o qua^`n cha(`ng chi.t ga^`n tra(m ma?nh va'. Nga tro^ng gia` da(.n, chu+~ng cha.c va` dde.p ma(.n ma`. Cuo^.c so^'ng be^n ngoa`i tra.i giam cu~ng kho^ng ke'm pha^`n gian kho^?, nhu+ng kho^ng vi` the^' nhan sa('c na`ng thuye^n gia?m. To^i no'i nho? vu+`a ddu? nghe:

             - Nhi`n em tu+. nhie^n na?n chi' he^'t muo^'n o+? tu`.

             - Trong hoa`n ca?nh na`y ma` anh co`n ddu`a?

             - Anh kho^ng ddu`a dda^u, ne^'u kho^ng co' tu.i no' canh chu+`ng, anh dda~ ho^n em na~y gio+`.

             - DDu+`ng ddu`a nu+~a, khi na`o anh o+'n o+? tu` tro+? ve^` em se~ cho ho^n. Co`n ba^y gio+` anh ne^n nho+' la` em ddang ddo+.i anh.

             - DDo+.i anh?

             - U+`, ddo+.i anh.

             - Chi va^.y?

             - DDe^? cho+` anh la^'y em la`m vo+. ne^'u anh kho^ng che^.

             - Em ddu+`ng ngo^'c, anh ba^y gio+` kho^ng gio^'ng con gia'p na`o he^'t. Tu` dda`y con ngu+o+`i dda^m he`n ha. ba^`n tie^.n la.i kho^ng bie^'t nga`y na`o ra. Co`n em! Ca`ng lu'c ca`ng dde.p na~o nu`ng dda^`y tha'nh thie^.n. Trong khi dda'm tu` ta`n binh tu.i anh co' ngu+o+`i vo+. o+? nha` cho+` ddo+.i kho^ng no^?i bo? la^'y cho^`ng kha'c, co`n em la.i cha(?ng co' gi` ra`ng buo^.c thi` ha` co+' gi` pha?i chi.u cam ta^m cho+` ddo+.i.

             - Em co' anh ra`ng buo^.c, em chi.u cam ta^m.

             - DDa~ gia?i thi'ch nhu+ va^.y ma` kho^ng chi.u hie^?u. Anh dda^u co`n dde.p trai nhu+ ho^`i xu+a, dda~ va^.y co`n o?ng eo xa^'u xi' nu+~a.

             - A(n thua gi` anh. Phu+o+.ng hoa`ng o+? cho^'n cheo leo, sa co+ tha^'t the^' pha?i theo dda`n ga`, bao gio+` mu+a thua^.n gio' ho`a, thay lo^ng ddo^?i ca'nh la.i ra phu+o+.ng hoa`ng.

             Na`ng ddu'ng la` ddo^` cu+'ng dda^`u. Tru+o+'c ti`nh the^' vo^ cu`ng ca?m ddo^.ng ddo', to^i hu+a' a^?u:

             - Tho^i ddu+o+.c ne^'u em cho+` ddu+o+.c anh thi` anh cu~ng dda`nh cam lo`ng chi.u va^.y.

             Giu+~a gio+` phu't hai chu'ng to^i ddang the^` non he.n bie^?n, te^n ca'n bo^. ha('c a'm xi'a mie^.ng va`o, ddu'ng la` ddo^` Vie^.t Co^.ng: "E^ anh kia dda~ he^'t gio+` tha(m nuo^i, chua^?n bi. vo^ tra.i".

             Truye^.n "Nga va` To^i" ddang vie^'t dde^'n dda^y thi` co' tie^'ng chi`a kho'a mo+? cu+?a la'ch ca'ch. DDa~ dde^'n gio+` vo+. to^i ddi la`m ve^`. To^i vo^.i va`ng gia^'u ba?n tha?o xuo^'ng ga^`m ba`n, ne^'u kho^ng the^' na`o cu~ng bi. la. Nhu+ thu+o+`ng le^. cu+?a chu+a mo+? he^'t dda~ nghe tie^'ng oang oang: "Anh a`, ca'i tha(`ng cha Thua^.n thie^.t kho' u+a. Cu`ng la` da^n H.O. vo+'i nhau va^.y ma` vu+`a mo+'i ddu+o+.c ba` chu? ca^'t nha('c le^n la`m supervisor dda~ ve^?nh ma(.t la`m ta`ng soi mo'i ha.ch sa'ch nhu+ dda`n ba`. "Va^.y ha??" To^i nhanh nhe.n phu. ho.a. Chuye^.n o+? so+? vo+. to^i la` chuye^.n da`i ti. na.n, nghe quen dde^'n no^~i hai lo^~ tai to^i ddu+o+.c pha^n nhie^.m ro~ ra`ng, mo^.t lo^~ "in" va` mo^.t lo^~ "out".

             - Tha(`ng cha? la`m nhu+ mi`nh quan tro.ng la('m. Gia` dda^`u ro^`i ma` to'c lu'c na`o cu~ng cha?i la'ng mu+o+'t, la.i so+ mi tra('ng tha('t ca` va.t, dda~ va^.y co`n xi.t trong ngu+o+`i nguye^n chai da^`u tho+m, mo^~i lu'c ddi ngang no^`ng na(.c ba('t nhu+'t dda^`u.

             - Ai ba?o em ngu+?i, ky` sau ddu+`ng ngu+?i nu+~a.

             - Em dda^u muo^'n cha(?ng le~ mo^~i lu'c tha(`ng cha? ddi ngang mi`nh bi.t lo^~ mu~i la.i?

             - Thi` bi.t la.i dda^u co' sao?

             - Em so+. tha(`ng cha? no'i mi`nh khinh ngu+o+`i.

             - DDa(`ng na`o em cu~ng dda~ khinh ro^`i.

             - Tha` em khinh sau lu+ng chu+' ai la.i ma^'t li.ch su+. khinh tru+o+'c ma(.t?

             DDa~ khinh ro^`ico`n ba`y dda(.t giu+~ li.ch su+., ddu'ng la` dda`n ba`.

             - Tho^i bo? qua chuye^.n ddo' ddi, em thay ddo^` ta('m ru+?a co`n co+m nu+o+'c.

             - Ho^m nay anh na^'u mo'n gi` va^.y?

             - Thi.t bo` xa`o du+a ca?i chua.

             - Cu+' mo'n ddo' hoa`i, anh la` dda`n o^ng ma` thie^.t do+? te^. kho^ng bie^'t che^' bie^'n mo'n gi` kha'c.

             Hai ha`m ra(ng nga` ngo.c ca('n va`o mie^'ng du+a ca?i chua chu+a ki.p nhai, na`ng ho?i:

             - U?a ho^m nay o^ng ba'n muo^'i co' dde^'n nha` mi`nh ha??

             - O^ng ba'n muo^'i na`o? Anh co' tha^'y ai dde^'n nha` mi`nh dda^u?

             - Kho^ng dde^'n sao du+a ca?i ma(.n qua' va^.y?

             To^i chu+a ki.p hu+'a vo+'i na`ng se~ ru't kinh nghie^.m la^`n sau, na`ng dda~ quay sang chuye^.n kha'c:

             - Ho^`i na~y lu'c em mo+? cu+?a anh ddang la`m tho+ pha?i kho^ng?

             To^i la('c dda^`u.

             - Em tha^'y ro~ ra`ng, co`n cho^'i.

             - Anh dda^u co' la`m tho+, anh ddang vie^'t truye^.n.

             - He^'t tho+ dde^'n truye^.n kho^ng lo`i ra ddo^`ng na`o ma` cu+' tho+ vo+'i truye^.n hoa`i.

             - Anh vie^'t cho vui va^.y ma`.

             - Vui sao no^~i ma` vui. Con ca'i mo^~i nga`y mo^~i lo+'n, nhu ca^`u mo^~i nga`y mo^~i cao, ha(`ng tha'ng ddu? thu+' bill tre^n ddo+`i, anh co`n lo`ng da. dde^? ma` tho+ vo+'i truye^.n, nghi~ anh cu~ng ta`i tha^.t. Kho^ng bie^'t ta.i sao tui la.i u+ng o^ng, trong khi tra(m da^u ddo^? dda^`u ta(`m, cho^'ng ddo+~ kho^ng xue^? thi` o^ng ngo^`i ddo' la`m tho+ vie^'t truye^.n, ddu'ng la` o^ng tro+`i cho+i a'c.

             Cu`ng mo^.t ca^u no'i ddang "anh, em" ngon la`nh, na`ng que.o qua "o^ng, tui" go.n ba^n, ta'nh khi' dda`n ba` chuye^?n ddo^?i co`n le. ho+n ngoa`i kia dda^'t tro+`i tra'i tro+?, tha^.t la` dda'ng ne^?. Khi vo+. to^i tro+? gio.ng go.i "o^ng, tui" co' nghi~a la` ti`nh hi`nh ddang tro+? ne^n nghie^m tro.ng, to^i pha?i khe'o ma` giu+~ mi`nh.

             Vu+`a gia? la? vu+`a lu?i ra cu+?a. Tha^'y to^i do+.m mi`nh muo^'n ta^?u thoa't na`ng cha^.n lie^`n:

             - O^ng ddi dda^u ddo'?

             - Anh ra ngoa`i mo^.t xi'u.

             - La.i ra ngoa`i hu't thuo^'c pha?i kho^ng? Ca'i tha^n o^'m nhom kho^ng lo giu+~, cu+' hu't thuo^'c cho co^' va`o mai mo^'t ung thu+ ro^`i a^n ha^.n. Tui ye^u ca^`u o^ng bo? thuo^'c bao nhie^u la^`n ma` cha(?ng chi.u nghe.

             - Em ye^n ta^m anh hu't thuo^'c tu+` nho? dde^'n gio+` dda^u co' sao. Em nho+' lu'c chu.p hi`nh pho^?i la`m thu? tu.c xua^'t ca?nh pho^?i anh trong veo.

             - Mo^~i la^`n no'i dde^'n thuo^'c la' la` o^ng ru+o+'n ga^n co^? le^n ca~i.

             - Sao em thu` thuo^'c la' du+~ va^.y? Anh nho+' ho^`i ddo' mo^~i la^`n tho+? nhe. cho ma^y lu`a trong to'c la` ca(.p ma('t em lim dim chu+' dda^u co' so`ng so.c nhu+ ba^y gio+`. Nghi~ cho cu`ng ddie^'u thuo^'c co' la`m ddie^`u gi` sai? Trong lu'c con ngu+o+`i thay lo`ng ddo^?i da., lu+`a lo.c ca.n ta`u ra'o ma'ng vo+'i nhau, thi` ddie^'u thuo^'c va^~n mo^.t mu+.c thu?y chung cu`ng chia xe? nhu+~ng ba(n khoa(n tra(n tro+? kho^ng mo^.t tie^'ng than van...

             - Tui ddang tu+'c, o^ng ddu+`ng ly' le~ nu+~a ddu+o+.c kho^ng?

             To^i ta('t dda`i. DDa~ bao la^`n tu+. ha. quye^'t ta^m la` ddu+`ng the`m ca~i co. vo+'i na`ng nu+~a, chu+'ng na`o va^~n ta^.t na^'y. Ca~i dde^? thua ca~i la`m gi` cho me^.t. Tra(m la^`n chie^'n dda^'u dde^`u thua ca? tra(m. DDa~ the^' ca'i ha^.u qua? ta^'t ye^'u sau cuo^.c chie^'n da`nh cho ngu+o+`i thua the^' na`o cha('c ba.n cu~ng ro~. Na(m 1975 cu~ng va^.y na(m 2000 cu~ng va^.y. Ngu+o+`i thua ca^m mie^.ng he^'n la.i, ngo'ng ma('t dde^? ddu+o+.c ke? tha('ng le^n lo+'p gia?ng ba`i. Vo+. to^i cu~ng the^', sau khi to^i ca^m mie^.ng la` na`ng ba('t dda^`u la^'y tro+'n:

             - Trong khi cho^`ng con ngu+o+`i ta nha` to cu+?a lo+'n, tie^.m na`y tie^.m no., thi` cho^`ng con mi`nh co' ma^'y ca'i bill tie^`n nha` tie^`n xe tra? kho^ng muo^'n no^?i, va^n va^n va` va^n va^n...

             To^i tra? kho^ng no^?i thie^.t. Na`ng kho^ng no'i the^m no'i bo+'t. Nhu+ng tra'ch ai ba^y gio+`? Tra'ch to^i? Vo+'i tha'ng nga`y di cu+ muo^.n ma`ng qua dda^'t My~, to^i la`m ddu+o+.c gi`? Mo^~i tua^`n vo+'i ddo^`ng lu+o+ng to^'i thie^?u tu+o+ng xu+'ng vo+'i tri`nh ddo^. va` kha? na(ng, ma` nu+o+'c My~ thi` da^~y dda^`y thu+.c du.ng bon chen. Mo^.t so^' ngu+o+`i sau cuo^.c tha'o tha^n nay dda~ hoa`n ho^`n, co' ai co`n nho+' nguye^n co^'t cu?a mi`nh the^' na`o o+? tu+` ca'i no+i cho^'n dda~ bo? ra ddi dde^? co`n ye^n pha^.n ma` lie^.u co+m ga('p ma('m? Cu~ng co' mo^.t so^' ngu+o+`i quay dda^`u tro+? la.i, chu't cu?a ca?i kie^'m du+o+.c go'i ki'n nhu+~ng ca'i dda^`u tho^'i ru+~a, nghe^nh ngang cha(?ng kha'c gi` nhu+~ng ke? chie^'n tha('ng na(m 1975, che^~m che^. ngu+. tri. tre^n no^~i kho^? ddau to^.t cu`ng cu?a ddo^`ng loa.i, ma` cu+' tu+o+?ng mi`nh la` ngu+o+`i la`m ne^n li.ch su+?. Xa~ ho^.i na`y vo^'n dda~ la` nhu+ the^', vo+. to^i chi? la` mo^.t con o^'c nho? ddu+o+.c ga('n trong guo^`ng ma'y kho^?ng lo^`, na`ng la`m sao thoa't ra kho?i ddu+o+.c vo`ng la(n quay ddo' ddu+o+.c? Chi? tu+. tra'ch mi`nh co`n chi ca?m gia'c dde^? ma` bie^'t ddau. Vo+. to^i la` ngu+o+`i dda`n ba`, na`ng la`m sao ga'nh no^~i nhu+~ng lo toan cuo^.c ddo+`i. To^.i nghie^.p cho na`ng dda~ dda^`u tu+ tuo^?i thanh xua^n nha^`m va`o to^i ca'i tha(`ng kho^ng la`m business ma` luo^n luo^n lu'c na`o cu~ng pha' sa?n. Bo^~ng nhie^n to^i the`m ddi lang thang. To^i mo+? cu+?a. Vo+. to^i vo'i theo:

             - Tui ddang no'i chuye^.n vo+'i o^ng ma` o^ng bo? ddi dda^u? Co' gio?i ddi luo^n ddi ddu+`ng ve^`.

             Bie^'t nhu+ va^`y thi` ho^`i tru+o+'c kia to^i dda~ kho^ng the`m la^'y vo+. dde^? kho?i bi. ke^`m ke.p. Nhu+ng ne^'u to^i kho^ng la^'y vo+. thi` dda^u co' the^? ddu+o+.c... Bo+?i vi` vo+. to^i chi'nh la` con nho? Nga cu?a hai mu+o+i la(m na(m ve^` tru+o+'c ma` ca^u chuye^.n na~y gio+` to^i ddang ke^?.

Quan Du+o+ng Tua^`n ba'o So^'ng Mo+'i so^' 108 January 10 - January 16, 2020